خواه پاسخ به سوالی جزئی، خواه حدس درباره ادامه لطیفه‌ای باشد، همه ما مرموزترین حدس‌ها را می‌زنیم. با توجه به ماهیت جذاب کنجکاوی، چه فعل و انفعالاتی در مغز رخ می‌دهد که ماهیت آن را رمزآلودتر می‌کند؟

نتایج مطالعات در زمینه تاثیر کنجکاوی بر توانایی‌های افراد در یادگیری و ذخیره اطلاعات در مغز و همچنین اطلاعاتی جدید درباره منشا حس کنجکاوی را در این مطلب می خوانید:

محققان به شرکت کنندگان لیستی از سوالات جزئی ارائه نمودند و از شرکت کنندگان پرسیده شد که تا چه میزان کنجکاو به دانستن پاسخ این سوالات هستند. سوالات در صفحه نمایش به آنها نمایش داده می‌شد و در عین حال از شرکت‌کننده‌ها MRI نیز گرفته می‌شد.

پیش از آنکه شرکت‌کنندگان پاسخ دهند، محققان تصویری نامربوط به موضوعِ سوال نیز در صفحه نمایش به آنها نشان می‌دادند. یک روز بعد از MRI، از تک تک شرکت کنندگان پرسیده شد که تا چه میزانی پاسخ سوالات و همچنین تصویری که متعاقبا ارائه شده بود را به یاد می‌آوردند.

محققان دریافتند که هرچه میزان کنجکاوی در افراد بیشتر می‌شد به همان میزان ذخیره اطلاعات در مغز افزایش یافته بود. هرچه میزان کنجکاوی شرکت کنندگان در پاسخ به سوالات بیشتر بود، پاسخ سوالات بهتر در ذهنشان مانده بود و به همان نسبت، میزان به یاد‌آوری عکسی که متعاقبا ارائه می‌شد، بیشتر بود.

دومین یافته بسیارمهم‌ بود، زیرا نشان ‌داد، مادامی که فرایند ذهنی درگیر کنکاش و کنجکاوی برای یادگیری است، به همان میزان هم درگیر دستیابی به پاسخ‌هاست . به عبارت دیگر، هر چه بیشتر انتظار یادگیری چیزی را داشته باشید، نه تنها آن را بهتر به یاد می‌آورید بلکه اطلاعات مرتبط و غیر مرتبط را هم بهتر به ذهن می‌سپاریم.

در حین اسکن جواب MRI، محققان دریافتند که کنکاش و کنجکاوی بیشترِ قدرت سیال ذهن، منجر به ترشح دوپامین برای فعال شدن هیپوکومپوس یعنی مرکز یادگیری در مغز می‌شود.
هیپوکومپوس بخش کوچک و اسب‌ مانندی در مغز است که متضمن شکل گیری اطلاعات جدید و به خاطرآوری مکان‌هاست. همچنین متوجه شدند که فعالیت این بخش از مغز عموما به ترشح دوپامین مرتبط است.

دوپامین ماده‌ای شیمیایی در مغز است که وظایف پیچیده‌ای برعهده دارد. یکی از وظایف آن وادار کردن مغز به قدردانی از دیگران می‌باشد. هنگامی که رویدادی جدید حسی خوشایند در ما پدیدآورد، دوپامین در مغز ترشح می‌شود.
در این صورت، دوپامین طی سینگال‌های به مغز خبر می‌دهد که اطلاعات مهمی در راه است. که این اطلاعات مهم باید در مغز ذخیره گردد.

محققان توجه خاصی به عصب‌هایی که دوپامین در آنها ترشح می‌شود، نشان می‌دهند زیرا بیماری‌های از قبیل پارکینگسون، افسردگی و شیزوفرنی وابسته به عملکرد و ترشح این ماده شیمیایی هستند. اما افزایش سن و زوال حافظه یا بروز مشکلات مغزی در اختلالات روانی خاص از آن دست موضوعاتی است که همچنان برای محققان ناشناخته مانده است.

این تحقیقات دال بر آن است که هرگونه اختلال در ترشح دوپامین منجر به کاهش کنکاش و کنجکاوی ذهنی خواهد شد و در نتیجه بسیاری از اطلاعات مهمی که باید در ذهن ذخیره شود به دست فراموشی سپرده می‌شوند.

اختلالات یادگیری هم در نتیجه همین اختلال ترشح دوپامین است. قابل توجه‌ترین بخش یافته‌ها این است که حتی بی‌ارتباط‌ترین اطلاعات در هم طی تلاش برای دست‌یابی به پاسخ‌ها در ذهن ذخیره می شود.
اگرچه تحقیقات بیشتری لازم است تا دریابیم که میزان این اطلاعات ذخیره شده دقیقا تا چه حدی است، اما تحقیقات تا همین جا هم نشان ‌می‌دهد که کنجکاوی و کنکاش ذهنی منجر به به یادآوری بسیاری از اطلاعات می‌شود.
 منبع :آی بانو